Nowelistyczną twórczość Henryka Sienkiewicza (dominowała w jego pisarstwie do r. 1883) można ułożyć w trzy, krzyżujące się, kręgi tematyczne:— chłopski, — antyzaborczo-patriotyczny, — amerykański (będący wynikiem obserwacji podjętych w podróży do Ameryki w l. 1876-78).Jako motyw najczęstszy powraca w nich niezawiniona niedola bohaterów:bezradność ciemnego i oszukanego chłopa ("Szkice węglem", "Bartek Zwycięzca"),bezradność krzywdzonego dziecka ("Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela"),obraz skutków cywilizacji ("Orso", "Sachem")